Newton gerçeği anlamıştır artık. Yerçekimi teorisini hemen kafasında kurgulamaya başlar. Gece düşünceden uyuyamaz ve sabahında hemen arkadaşı Robert Hooke (Huk)’a mektup yazar. “La olm her şey birbirini çekiyor ya!” diye özetler mektubunda. Huk’tan cevap gecikmez “He başgan ya, geçenlerde kraliyet konferansında sunmuştum ben onu. Ters kare yasası var hatta çekim kuvvetinde.” diye detaylarıyla açıklar. Newton bozulmuştur. “Bu terbiyesiz elma sadece benim başıma düşmemiş demek ki” diye hayıflanır. Neden sonra kütüphaneye gidip literatürü araştırmak aklına gelir. Kütüphanede olaylara Fransız olduğunu düşündüğü aslen Fransız arkadaşı İsmail ile karşılaşır.
“Hoop İsmail abi! Napıyon ya? İsmail Bulyon! Çorbalara ne zaman katacaz seni he keh keh keh kuh kuh kuh…” diye şakalaşır. Ismaël Boulliau bu sulu şakalardan pek haz etmese de bozuntuya vermeden “İyi ya bukle güzeli, saçlarına kim sponsor oldu senin bakayım ha?” diyerek eşlik eder. Bu hoş ve naif ufak muhabbetten sonra Ayzek İsmail’i ücra bir köşeye çeker. Ona çekim yasasından bahseder. İsmail yüzünde nazik bir gülümseme ile Ayzek’i dinler. Konuşması bittikten sonra ona tatlıca “Hacı ben 20 küsür yıl kadar önceki astronomi kitabımda cisimlerin bu çekim kuvvetinden bahsetmiştim.” der. Newton’ın tepesinin tası atmıştır. “Yahu sen de mi biliyordun? Senin de mi kafana elma düştü? Off ya!” diye yakınır ve oracıkta ağlamaya başlar.
“Ayzekcim kendine gel. Ne elması? Niye böyle üzüyorsun kendini değer mi hiç? Derdin ne söyle bakayım” der babacan bir tavırla. Ayzek başından geçenleri anlatır. Elmanın kafasında yaktığı ampulü işaret eder. Sakince dinledikten sonra İsmail “Ampül dediğin nedir bilmiyorum ama, sen dert etme bunları Ayzekim. Bak ters kare yasası diyorsun bir sürü şey anlattın ücrada bana. Sen bu işi benden daha iyi çözmüşsün. Sen benim kitabıma atıfta bulun, benim senin teorinde herhangi bir iddiam olmaz. Bilgiyi paylaşacağız ki artsın, bilim böyle böyle ilerler. Hepimiz devlerin omuzlarında duruyoruz.”
diye nasihat verir. Ayzek, İsmail’in bu alçak gönüllülüğü karşısında yumuşacık olmuştur. Ona oracıkta sarılıverir gözyaşları içinde. “Atıf dediğin nedir İsmailim her türlü veririz, kral adamsın!” diyerek yanından ayrılır.
Newton bir nebze de olsa rahatlamışsa da Huk’un nasıl kendisinin önüne geçtiğini anlayamaz. Onu koridorlarda görmezden gelmeye başlar. Bari yepyeni bir metot geliştireyim de kimsenin gıkı çıkamasın diye düşünür ve kalkülüsü geliştirmeye başlar. Ayzek her geçen gün bir öncekinden daha çok çalışıyor, ne üzerine çalıştığını söylemediğinden de iş arkadaşları onun hakkında endişeleniyordur. En sonunda birisi dayanamayıp sorar, “Naptın Ayzek kendini ilahiyata mı verdin de sır gibi saklıyorsun işlerini?”
Ayzek voltasını durdurur. Ani bir kafa hareketi ile arkadaşına dönerek “Kimseye söylemeyeceğine yemin edersen bahsederim” der. Garibim o da yalnızlıktan bıkmıştır. “Ölünü öpeyim söylemem” der arkadaşı. Newton dayanamayıp “sürekli değişimlerin matematiğini kurguluyorum” deyiverir. Arkadaşı biraz afallar. Ortamda tuhaf bir sessizlik olur. Başını önce önüne eğer, ardından Ayzek’le göz göze gelir. “Ayzekçim, Gottfried yok mu…” diye cümleye başlar. Newton’ın kaşları çatılır. “Ne olmuş Gottfried’e?” Arkadaşı tansiyonun yükseleceğini hisseder. “Yani.. İyi iyi Gottfried iyi de… Yani nasıl söyleyeyim bilemiyorum… Eee… O da geçenlerde bir makale yayınladı tam da bu bahsettiğin konu hakkında. Yani aynı mı bilemiyorum tabii… Ama bi göz at istersen…” diye geveler ve hemen oracıktan uzaklaşır. Ayzek’in başından aşağı bir demlik çay dökülmüştür. Oracıkta suratı ceylon ceylon oluverir. “Ulan elma, ulan elma…” diye söylene söylene evine döner ve odasına kapanır.
Ayzek Nüv-n “Öyle bir eser bırakacağım ki Huk’muş Leibniz’miş hiçbiri bir şey diyemeyecek. Her şeyi çözeceğim! Evren! Sen mi büyüksün ben mi büyüğüm, göreceğiz!” diyerek tarihin o döneme kadar gelinmiş en büyük gazına gelir. Savaş henüz yeni başlamıştır.
Devamı üçüncü bölümde…
⸘
Photo by Didier Descouens, CC BY-SA 4.0
Birinci bölüm: https://www.serbestcigrisim.com/2021/12/19/newtonin-kafasina-elma-dusmesiyle-baslayan-garip-surec-bolum-i-the-fall-of-elma/
Üçüncü bölüm: https://www.serbestcigrisim.com/2022/01/02/newtonin-kafasina-elma-dusmesiyle-baslayan-garip-surec-bolum-iii-the-curse-of-elma/
1 thought on “Newton’ın Kafasına Elma Düşmesiyle Başlayan Garip Süreç, Bölüm II The Battle of Elma”